در این مقاله از سایت هپی پت قرار است در رابطه با حیواناتی که خواب زمستانی دارند صحبت کنیم. جانوران فراوانی هستند که در دوره سرد سال به خواب زمستانی فرو می روند. بعضی از جانوران در دوره سرد سال ترجیح می دهند برای مدت طولانی به مناطق گرم سیری مهاجرت کنند اما بعضی دیگر از آن ها که صحبت ما نیز در رابطه با آن ها است به خواب زمستانی فرو می روند و در تمام مدت فصول سرد از لانه خود بیرون نمی آیند. در ادامه به طور کامل در رابطه با خواب زمستانی، علت و دیگر موضوعات مربوطه اطلاعاتی را ارائه خواهیم داد.
خواب زمستانی چست؟
در ابتدا بایستی بگوییم خواب زمستانی آن قدر که انسان ها فکر می کنند ساده نیست و بدن حیوان در طول این دوره تغییرات بسیاری را تجربه می کند به عبارت دیگر می توان در عوض نام نهادن خواب زمستانی به این حالت، بگوییم حیوان دچار سکته مغزی شده است!
خواب زمستانی به حالت گفته می شود که سبب عدم فعالیت متابولیکی در جانوران می شود و درجه حرارت بدن آن را پایین می آورد علاوه بر این موضوعات موجب تنفس آهسته تر و کندی در سوخت و سازهای پایه بدن می شود یا به عبارت دیگر باعث شده اکسیژن مورد نیاز قشر خاکستری مغز را تا دو درصد حالت طبیعی کاهش پیدا کند و ضربان قلب طبیعی حیوان که در حالت نرمال 300 بار در دقیقه می باشد به 3 الی 4 ضربان در دقیقه برسد. با این توضیحات به راحتی می توان به عظمت خداوند بزرگ پی برد.
به طور کلی بعضی از حیوانات خواب زمستانی سبک و بعضی از آن ها به خواب زمستانی واقعی فرو می روند. همان طور که می دانید خرس ها از حیواناتی هستند که به خواب زمستانی فرو می روند اما خرس ها در دسته ایی از جانوران قرار می گیرند که خواب سبک دارند و می توانند در طی آن دوره نیز از خواب بیدار شوند. این موضوع در خرس های آسیایی، قهوه ای، قطبی و خرس سیاه آمریکایی برقرار است. خرس ها نیز با توجه به این موضوع که دچار کاهش دما و سوخت و ساز بدن می شوند اما این ویژگی را نیز دارند که به سرعت از خواب زمستانی بیدار شوند.
دسته بعدی حیواناتی هستند که دچار خواب عمیق زمستانی می شوند که از حیواناتی که در این دسته هستند می توان به سنجاب ها نیز اشاره کرد که در ادامه قرار است به موضوعات جالبی در رابطه با حیواناتی که خواب زمستانی دارند در اختیار شما قرار دهیم.
جالب است بدانید دانشمندان در حال پژوهش و تحقیق بر روی حیواناتی که خواب زمستان عمیق دارند، هستند و قصد دارند با مطالعه بر رو بدن این جانوران به دارویی برای درمان بیمار هایی چون دیابت نوع دوم و پوکی استخوان برسند و یا بتوانند از این طریق زمان نگه داری اندام های قابل پیوند را افزایش دهند. یکی دیگر از مشکلاتی که افراد زیادی به آن دچار هستند بیماری های کلویی است که در نتیجه آن سموم از بدن انسان خارج نمی شود و به تدریج سبب مرگ آن ها می شود بدین ترتیب قرار ات با مطالعه بر گوارش حیواناتی که خواب عمیق دارند راهی برای درمان این بیماران نیز پیدا کنند که این موضوع می تواند کمک بزرگی به جامعه پزشکی بکند. جالب است بدانید جانوران مدت زیادی را در این نوع از خواب بدون غذا و آب زنده می مانند و وقتی از خواب بیدار می شوند گویی هیچ اتفاقی نیوفتاده است و بدن آن ها سالم است
چرا حیوانات به خواب زمستانی می روند؟
همان طور که می دانید در طی زمستان رشد بشتر گیاهان متوقف می شود و در این حالت است که جانوران اگر بیدار باشند غذا کافی برای تغذیه ندارند و ممکن است در سبب سرمای شدید این فصول از بین بروند و اکثر جانوران با این مشکل رو به رو هستند که چگونه بدن خود را در مقابله با سرما حفظ کنند چرا که گرمای بدن پرندگان و پستانداران در اغلب اوقات گرم تر از محیط اطرافشان است و اگر این جانوران بخواهند دما بدن خودشان را با دمای محیط اطرافشان در فصول سرد هماهنگ کنند نیاز به انرژی بالا دارند که این انرژی از طریق غذا برای جانواران به دست می آید اما همان طور که گفته شد غذا در این دوره به علت عدم رشد گیاهان بسیار کم است. پرندگان سعی می کنند با پرواز به سمت نواحی جنوبی خود را گرم نگه دارند و مهاجرت کنند در صورتی که این عمل برای پستانداران غیر ممکن است!
در نتیجه می توان علت خواب زمستانی را زنده ماندن جانور در زمستان و هنگام کمبود غذا دانست. حیوان در این دوره به واسطه بافت چربی که بزرگ ترین منبع انرژی در بدن آن ها است، می تواند بدون غذا از فصول سرد گذر کند.
لیست حیواناتی که خواب زمستانی دارند
در اوایل فصل پاییز بعضی از حیوانات به خواب زمستانی فرو می روند که در این بخش قرار است به طور کامل به آن ها بپردازیم و اطلاعاتی در رابطه با طول مدت خواب زمستانی این حیوانات ارائه دهیم. همراه سایت هپی پت باشید.
خرس ها
همان طور که گفته شد خرس ها جز آن دسته از حیوانات هستند که خواب زمستانی عمیق ندارند و بر خلاف اکثر حیوانات هر زمان که بخواهند می توانند بیدار شوند. خرس ها بسته به آب و هوای منطقه ای که در آن زندگی می کنند زمان خواب زمستانی متفاوتی دارند اما به طور کلی این حیوانات 6 الی 7 ماه را در خواب زمستانی به سر می برند.
خفاش ها
خفاش که به عنوان تنها پستاندار بال دار شناخته می شود نیز به خواب زمستانی می رود. اغلب خفاش ها فصول سرد را که شامل 6 ماه است را در در خواب به سر می برند البته بعضی از گونه های این پستاندار گاه تا 9 ماه را در خواب زمستانی سپری می کنند. توصیه می شود مقاله خفاش در فال قهوه را نیز مطالعه کنید.
قورباغه ها
قورباغه می تواند در زمستان که هوا سرد است بخوابد و حتی ممکن است در هوا سرد و در حالی که دمای آب در نقطه انجماد است شنا کند. برخی از قورباغه ها در این دوره وارد مرحله ای به نام خواب و بیدار می شوند به گونه ای که نه بیدارند و نه خواب!
در این جانوران کاهش ضربان تنفس و ضربان قلب رخ می دهد اما در عین حال هماهنگی ماهیچه ای خود را حفظ می کند. قورباغه ها می توانند حتی هفته ها با توجه به عدم وجود غذای کافی و سرما هوا در زمستان مقاومت کنند اما این موضوع به عواملی چون رطوبت سطحی و دیگر نشانه های محیطی بستگی دارد.
قورباغه ها انواع مختلفی دارند که هر کدام از آن ها دارای مدت زمان متفاوت خواب زمستانی هستند به گونه ای که:
- قورباغه های پای اسپد: دوره خواب این دوزیستان 7تا 9 ماه می باشد.
- قورباغه های چوبی: مدت زمان خواب زمستانی قورباغه های چوبی 4 الی 7 ماه است.
- قورباغه گاو نر: این گونه از قورباغه دارای خواب طولانی از 4 الی 7 ماه بوده است.
- قورباغه درختی: قورباغه درختی 7 تا 8 ماه از سال را در خواب زمستانی قرار داد.
- قورباغه پلنگی: قورباغه پلنگی در دو دسته دوزیستان و خزندگان قرار دارد از این رو مدت زمان خواب زمستانی آن با دیگر گونه های قورباغه تفاوت بسیاری دارد به طوری که این قورباغه می تواند تا 10 ماه در خواب زمستانی باشد.
لاک پشت های دریایی
لاک پشت های دریایی نیز جز حیواناتی که خواب زمستانی دارند قرار می گیرند. این جانور که به خانواده Testudinidae تعلق دارد بسته به آب و هوا، زیستگاه و تغییر محدوده دمایی گاه تا 10 ماه از سال را در خواب زمستانی به سر می برد. البته نوعی از لاک پشت به نام لاکپشت جعبه ای در طول سال تنها یک ماه را در خواب زمستانی است.
هاسکی
هاسکی معمولا در هوای سرد با توجه به نیاز های طبیعی شان مانند آب و غذا و هم چنین شرایط محیطی از 8 تا 10 هفته که معادل 2 الی 3 ماه می شود را در خواب زمستانی فرو می روند. این حیوانات به دلیل توانایی و مقاومت بالا در برابر سرما شناخته می شوند.
سنجاب های قطب شمال
سنجاب های قطب شمال نیز جز حیواناتی که خواب زمستانی دارند می باشند که در دسته جوندگان قرارمی گیرند. این حیوانات 8 ماه یعنی از ابتدا آگوست تا آوریل به خواب زمستانی می روند. سنجاب هایی که در شرایط آب و هوای خاص زندگی نمی کنند نیز حداقل 5 ماه از سال را می خوابند.
وودچاک
وودپچاک ها به عنوان خوک های خاکی نیز شناخته می شوند دارای خواب زمستانی هستند. این جانوران حدود 5 ماه از هر سال را به خواب زمستانی می روند که اغلب از ماه نوامبر این دوره آغاز می شود و گاه تا می سال بعد نیز ادامه دارد. وودچاک، سنجاب های درختی، سگ های دشتی و گورکن ها همگی جز خانواده Sciuridae می باشند.
سگ های دشتی
سگ های دشتی جز جوندگان گیاه خوار به حساب می آیند که در زیر زمین برای خود لانه می سازند. این حیوان هنگامی که هوا سرد می شود حدود 5 تا 6 ماه را در لانه خود می ماند و به خواب زمستانی می رود. سگ های دشتی بخاطراین که سرما کمتری را حس کنند موقع خواب یک دیگر را در آغوش می گیرند. جالب است بداند این حیوانات به صورت گروهی زندگی می کنند.
خواب زمستانی در چه مناطقی به صورت متداول صورت می گیرد؟
به طور کلی خواب زمستانی در مناطق نیم کره شمالی متداول تر از نیم کره جنوبی است و علت این موضوع نزدیک بودن مناطق نیم کره جنوبی به خط استوا می باشد. همان طور که می دانید نواحی نزدیک به خط استوا گرمای خورشید را به صورت مستقیم دریافت می کنند از این رو در این محیط دمای هوا بسیار بالا می باشد. افزایش درجه حرارت در نواحی قطب جنوب سبب می شود تا زمستان ها در این مناطق نیز معتدل تر از قطب شمال باشد. بدین ترتیب گونه های جانوری در نیم کره جنوب نیاز کمتری به خواب زمستانی و محافظت از خود در برابر سرما دارند.
البته مشاهدات نشان می دهد خواب زمستانی تنها مربوط به گونه های جانوری مناطق سرد سیر نیست بلکه برخی از گونه های جانوری در اقلیم های گرم هم به خواب زمستانی فرو می روند مانند لمور کوتوله سیبری در ماداگاسکار!
سوالات متداول در مورد حیواناتی که خواب زمستانی دارند
علت خواب زمستانی در حیوانات، زنده ماندن جانور در زمستان و هنگام کمبود غذا می باشد. حیوان در این دوره به واسطه بافت چربی که بزرگ ترین منبع انرژی در بدن ان ها است، می تواند بدون غذا از فصول سرد گذر کند.
پاسخ این سوال منفی است چرا که حیوانات خوابی شبه به مرگ را تجربه می کنند و بدن جاندار حد دما کافی را برای عبور جریان های الکتریکی به مغز را ندارد.
بله خزندگان نیز مانند پستانداران به خواب فرو می روند اما تفاوتی میان خواب زمستانی این دو وجود دارد. پستانداران پس از خوابیدن هیچ نوع واکنشی نسبت به اطراف خود نشان نمی دهند اما خزندگان در صورت خطر یا مواجه با چیزی به سرعت از خواب بیدار می شوند و واکنش لازمه را نشان می دهند.
به طور کلی خواب زمستانی در مناطق نیم کره شمالی متداول تر از نیم کره جنوبی است و علت این موضوع نزدیک بودن مناطق نیم کره جنوبی به خط استوا می باشد.
بدون دیدگاه