حیوانات خانگی علاوه بر اینکه خورد و خوراک آن‌ها مهم است اما رعایت کردن بهداشت هم اهمیت بسزایی دارد. یکی از مواردی که حیوانات خانگی مخصوصا سگ را آزار می‌دهد وجود حشرات موذی به نام شپش است. ما در این مقاله از هپی پت قصد داریم درباره همین موضوع صحبت کنیم و آن را مورد بررسی تخصصی خود قرار بدهیم، پس همراه ما باشید.
شپش سگ چگونه است؟
سگ‌ها در همه شرایط می‌توانند بهترین دوست انسان‌ها باشند، وجود سگ خانگی در هر خانه باعث می‌شود تا انسان‌ها از تنهایی خارج بشوند. همچنین از نظر علمی نیز ثابت شده که سگ و یا دیگر حیوانات خانگی در درمان بیماری صعب العلاج، افسردگی و یا کوتاه شدن دوره نقاهت بیماران بسیار موثر است. اما نگهداری از این موجودات دوست داشتنی فقط محدود به خورد و خوراک آن‌ها نمی‌شود!
باید به بهداشت سگ‌ها توجه مخصوص کرد در غیر این صورت آن‌ها با معضل شپش دست و پنجه نرم می‌کنند. حتما درباره شپش بارها شنیده‌اید، موجوداتی ریز و بدون بال هستند که در طول حیات خود روی بدن پوشیده از مو و یا خز حیوانات زندگی می‌کند. این حشره خود را به ساقه مو رسانده و سپس نیش خود را درون پوست فرو کرده و شروع به مکیدن خون می‌کند، اگر از حیوان میزبانش جدا بشود چند روز بیشتر زنده نمی‌ماند.
شپش‌ها باعث تحریک پوست می‌شوند و در مواردی که میزان آلودگی بالا باشد ممکن است حیوان دچار کم خونی نیز بشود. شپش‌ها نیز به سرعت تکثیر می‌شوند و اگر به صورت منظم به بهداشت سگتان اهمیت ندهید ناگهان متوجه آلوده شدن بدن سگتان به این موجودات ریز خونخوار می‌شوید.
انواع شپش در سگ‌ها
سه نوع شپش وجود دارد که که سگ را آلوده می‌کند:
شپش هترداکسس اسپینیگر «Heterodoxus spiniger»
شپش جونده‌ای است که خون را می‌خورد و بیشتر در مناطق گرمسیری جهان پیدا می‌شود
شپش تریکودکتس کانیس «Trichodectes canis»
شپش جونده‌ای است که سلول‌های مرده پوست را می‌جود و حتی می‌تواند ناقل بیماری کرم نواری سگ باشد. این نوع شپش تقریبا تمامی سگ‌سانان را آلوده می‌کند و بیشتر در قسمت‌های پشت، گردن و یا سر حیوان زندگی می‌کند.
شپش لینوگناتوس ستوسوس «Linognathus setosus»
شپش خونخواری است که خون حیوان را می‌مکد که در نژادهای سگ‌های مو بلند و مناطق سردسیر نیز این نوع موجود شایع می‌باشد.
بررسی امکان انتقال شپش سگ به انسان
از نگرانی‌هایی که صاحبان سگ نیز دارند اگر سگشان دچار شپش بشود، آیا به انسان‌ها منتقل می‌شود؟ بعضی از انگل‌ها و بیماری ها از سگ‌ها به انسان سرایت می‌کند خوشبختانه شپش سگ‌ها با شپش انسان‌ها متفاوت است. نه تنها سگ بلکه حیوانات دیگر مثل گربه نیز شپش‌هایشان با برای انسان فرق می‌کند. به زبان دیگر شپش سگ‌ها علاقه‌ای به زندگی در موی انسان ندارند، نوک دست و پاهای شپش قلاب مانند است تا بتواند از موی میزبان خود آویزان بشود از همین رو تفاوت‌هایی با شپش انسان دارند که شپش سگ نمی‌تواند خود را روی موهای انسان نگه دارد.
البته این امکان وجود دارد تا شپش سگ به روی موی انسان بیوفتد و یا حتی از خون تغذیه کند اما به راحتی می‌توان از سر جدا کرد درحالی که برای سگ‌ها این اتفاق صورت نمی‌گیرد. البته این بدان معنا نمی‌باشد که نسبت به شپش سگ‌هایتان بی‌تفاوت باشید! همچنین اگر سگ‌های زیادی در ختنه خود دارید که یکی از آن‌ها آلوده شده، بهتر است مدتی از سگ آلوده جدا بشود و حتی تحت نظر پزشک سگ سالم هم نیز تحت درمان شپش قرار بگیرد.
علائم شپش سگ‌ها
وجود انگل در بدن سگ همواره با علائمی همراه است که می‌توان آن را به سرعت تشخیص داد پس از دیدن این نشانه‌ها فورا سگ خود را مورد بررسی قرار بدهید و برای از بین بردن این حشرات آزاردهنده اقدام کنید. وجود شپش روی بدن سگ با خارش همراه است که حیوان به حالت بی قراری در می‌آید و در حال خاراندن قسمت‌های مختلف بدنش می‌شود.
در مواردی که شپش بیش از حد باشد قسمت‌هایی را که سگ خارش می‌دهد شروع به ریزش می‌کند که معمولا موهای اطراف گردن، گوش‌ها، شانه‌ها، قسمت بالایی کمر و پشت، کشاله ران و معقد شروع به ریختن می‌کند و شما شاهد تاسی موضعی خواهید بود. در اثر خاروندن و گاز گرفتن پوست دچار قرمزی، زخم و پوسته می‌شود. موها به صورت خشک، نامرتب، ژولیده و گره خورده در می‌آید.
در مواردگی که آلودگی به شدت بالا باشد سگ دچار کمی‌خونی، بی‌حالی، کاهش وزن و کم شدن سرعت رشد می‌شود. در صورتی که با دقت لا به لای موهای سگ خود را مورد بررسی قرار دهید ممکن است بتوانید در انتهای ساقه‌های مو شپش را مشاهده کنید.
علت ابتلای سگ به شپش
قدرت حرکت و یا جا به جایی شپش بسیار محدود می‌باشد. این حشرات قدرت پریدن نیز ندارند بنابراین از محیط اطراف به سگ‌ها منتقل نمی‌شود، این حشرات به صورت تماس مستقیم با سگ آلوده انتقال پیدا می‌کنند. حتی از طریق وسایل آلوده نظیر: ملحفه، قلاده و لوازم اصلاح موی حیوان. در جاهایی که سگ‌های زیادی در حال رفت و آمد هستند و بیشتر باهم در تماس هستند، ابتلای حیوان به شپش بسیار بالا می‌باشد.
آیا با حمام کردن مشکل سگ حل می‌شود؟
یکی از راه‌های حل معضل شپش حمام کردن است منتهی برای حذف دائمی نباید فقط به شامپو ضد شپش بسنده کرد. در واقع حمام با شامپو یکی از راه‌های اولیه فرایند پاکسازی از شپش می‌باشد. اگر فقط سگتان را بشویید ولی نسبت به محیط اطرافش غافل شوید به احتمال زیاد خانه‌اتان دچار شپش خواهد شد. هدف شما باید پیدا کردن منبع اصلی زندگی شپش باشد، در مورد بهترین روش از بین بردن شپش بهتر است با دامپزشک در رابطه با کنترل حیوان، محل خواب و خانه‌اتان مشورت کنید. راه‌حل‌های احتمالی می تواند شامل استفاده از اسپری، پودر، قلاده و یا درمان موضعی باشد.
راه‌های درمان شپش سگ
با اینکه شپش سگ معضلی برای خود حیوان و شما است با این حال می‌توانید با روش‌های مختلف سگتان را از دست این حشرات موذی نجات بدهید. فقط با شست و شو سگ نمی‌توانید از شر شپش‌ها خلاص بشوید زیرا شپش و تخم به سختی از مو جدا می‌شوند. روش‌هایی کاملا شناخته شده برای کشتن این مزاحم‌ها در ادامه گفته شده است.
شامپو ضد شپش سگ
شامپوهای مخصوص ضد شپش در پت شاپ‌ها وجود دارد که باید مطابق دستورالعمل روی بسته‌بندی از آن استفاده کنید. به یاد داشته باشید پس از شست و شوی سگ، از نرم کننده‌های مخصوص استفاده کنید زیرا بخاطر وجود شپش پوست سگ دچار التهاب می‌شود. همچنین از مصرف شامپوی ضد شپش سگ روی دیگر حیوانات خودداری کنید.
پودر شپش سگ
این پودر به صورت گیاهی می‌باشد، برای دفع کامل شپش می‌توان از آن استفاده کرد.
اسپری شپش سگ
تقریبا در همه‌ی پت شاپ‌ها اسپری مخصوص سپس و کنه وجود دارد که بسیار ارزان قیمت است. فقط کافی است مطابق بروشور آن عمل کرده و اسپری را از فاصله پانزده سانتی متری به روی سگ خود بزنید، منتهی مراقب باشید که داخل گوش، بینی، دهان و چشم‌های سگتان نشود. همچنین می‌توانید محل خواب سگتان را اسپری بزنید.
مدت زمان بهبود این بیماری چقدر است؟
با توجه به چرخه زندگی شپش سگ باید بیش از یک بار از ضد شپش استفاده کنید تا حشراتی که داخل تخم بودند، که بعد از دو هفته از تخم بیرون می‌آیند هم از بین بروند زیرا حشره‌کش‌ها به روی تخم‌ها اثر نمی‌گذارند. عمر شپش‌های ماده بالغ چهار هفته است و هر روز تخم می‌گذارند. پس باید حداقل چهار هفته، یک الی دو هفته، یک مرتبه از مواد ضد شپش استفاده کنید.
روش‌های خانگی از بین بردن شپش سگ
در مرحله‌ی اول شما باید وسایل آلوده را با آب داغ بشویید و ضد عفونی کنید. شپش‌ها تا هفت روز به دور از بدن حیوان می‌توانند زندگی کنند بنابراین وسایلی که نمی‌توان آن‌ها را شست درون یک محفظه در بسته یا کیسه پلاستیکی قرار بدهید تا از بین بروند. در مرحله‌ی دوم موی سگ خود را بتراشید تا محلول ضد شپش اثر خود را به خوبی بگذارد. همچنین می‌توانید از محلول گوگرد و آهک برای دفع آفات به صورت موضعی استفاده کنید.
پیشگیری ابتلای سگ به شپش
شپش‌ها بیشتر در میان سگ‌های پیر، ضعیف یا ولگرد شایع است، خوشختانه سگ‌های جوان کمتر دچار این معضل می‌شوند همچنین حواستان به توله‌سگ‌ها هم باشد. معمولا سگ‌های خانگی که تغذیه‌ی مناسبی دارند کمتر دچار این عارضه می‌شوند. توصیه می‌شود بعد از هر بار بیرون بردن سگتان حتما بدنش را بررسی و تمیز کنید.
همچنین مکمل‌ها و مواد خوراکی مخصوص سیستم ایمنی سگ را تقویت می‌کند به یاد داشته باشید با رعایت بهداشت، استحمام و شانه زدن هر روز مو سگ از شپش در امان خواهد بود. از کار دیگری که می‌توانید انجام بدهید استفاده منظم از مواد ضد انگلی است که با مشورت دامپزشک تهیه کرده باشید موادی که بدون نسخه در بازار می‌فروشند تاثیر چندانی ندارد.
سوالات متداول
استفاده از شامپو، پودر و اسپری ضد شپش؛ همچنین قلاده‌های مخصوصی وجود دارد که ضد حشره است. استفاده از داروی موضعی سلامکتین، ایرومکتین که هم به صورت خوراکی و هم به صورت تزریقی که در صورت نیاز تجویز می‌شوند.
خاراندن، گاز گرفتن، ریزش مو، التهاب و خشک شدن پوست همراه است
خیر، شپش سگ فقط از سگ به سگ دیگری انتقال پیدا می‌کند.
بدون دیدگاه