در این مقاله از هپی پت می خواهیم درباره بیماری سل در حیوانات و الخصوص حیوانات خانگی اطلاعات مفیدی را قرار دهیم، پیشنهاد می کنیم تا انتهای مطالب همراه ما باشید.
بیماری سل در حیوانات
سل یکی از بیماری های عفونی و قابل انتقال بین حیوانات و انسان ها می باشد. عامل این بیماری باکتری به نام میکوباکتریوم (Mycobacterium) می باشد که عامل سل گاوی را به نام میکوباکتریوم بویس یکی از اعضاء کمپلکس میکوباکتریوم توبرکولوزیس نامیده اند. بهتر است که بدانید یکی از بیماری های بسیار مهم و جدی در سرتاسر دنیا به ویژه ایران سل می باشد. این بیماری به گونه ای جدی است که حتی سالیانه در کشور روسیه حدود 25000 نفر در اثر سل جان خود را از دست می دهند. بهتر است که بدانید سل انسان ها و نشخوارکنندگان، حیوانات خانگی و حیات وحش را مبتلا می کند. به همین دلیل این امر کنترل و مبارزه با این بیماری بسیار دشوار می باشد. گربه و سگ از حیواناتی هستند که نسبت به سه نوع باکتری انسانی، گاوی و مرغی حساس بوده اند، به همین دلیل امکان انتقال به جمعیت دامی و انسانی را به راحتی فراهم می کنند. جالب است که بدانید حتی پرندگان خانگی همانند قناری نیز به سه گونه باکتری حساس می باشند، چرا که در کنترل بهداشت انسان و دام از اهمیت زیادی برخوردار می باشند. گاهی اوقات به دلیل عدم ایجاد پاسخ در خیلی از حالت های بیماری به تست های رایج و باب، شیوع و گسترش این بیماری در سطح گله به شکل پنهان اتفاق می افتد و در یک غفلت ناگهانی احتمال دارد که کل جمعیت دامی یک واحد حذف شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر پیشنهاد می کنیم سل گاوی ویکی پدیا را مشاهده کنید.
عامل بیماری سل چه جانداری است؟
باكتري عامل سل در گاو از نوع مايكوباكتريوم بوويس مي باشد كه نسبت به ضد عفوني كننده ها مقاومت خیلی بالايي دارد و در محل هاي تاريك و هم چنین مرطوب مي تواند تا مدت ها زنده بماند. حيوانات ديگر همانند سگ و گربه به گونه هاي بيماري زاي (مايكوباكتريوم توبركلوزيس كمپلكس) و گونه هاي غير بيماري زا (مايكوباكتريوم ايويوم كمپلكس) انساني و دامي حساس هستند. هم چنین باید افزود که پرندگان خانگي مثل قناري نيز به سه گونه باكتري گفته شده، حساس هستند و توجه به آن براي بهداشت انسان و حتی دام حائز اهميت می باشد. به یاد داشته باشید به هیچ عنوان گوشت آلوده به سل را استفاده نکنید.
انواع سل حیوانی
سل در حیوانات انواعی دارد، مانند شبه سل گوسفندی، شبه سل و برخی از موارد دیگر! سل گاوی یک نوع بیماری است که توسط گونه خاصی باکتری به نام M. bovis به وجود می آید. سل گاوی به طور معمول حیواناتی همانند گاو را تحت تأثیر خود قرار می دهد. البته باید افزود که می تواند عملاً بر تمام پستانداران تأثیر بگذارد که باعث بیماری کلی، سرفه و حتی مرگ نهایی حیوان نیز می شود. بهتر است که بدانید این بیماری می تواند از حیوانات به انسان و هم چنین سایر حیوانات دیگر نیز منتقل شود.
سل در حیوانات کشنده است؟
بیماری سل در اثر تماسی که بین حیوانات خانگی آلوده مانند گاو و حتی سایر حیوانات وحشی و انسان قادر به انتشار است. بهتر است که بدانید روش عفونت توسط انسان ها و حیوانات استنشاق قطرات آلوده می باشد که با سرفه شدید از ریه ها خارج می شوند. هم چنین عفونت می تواند در اثر تماس مستقیم با زخم نیز ایجاد شود. می توان این گونه بیان کرد که زخمی که احتمال دارد در زمان ذبح و یا شکار اتفاق بیفتد. هم چنین اکثر مردم بر این باورند که هم گوساله ها و هم انسان ها نیز می توانند با خوردن شیر خام و حتی سایر محصولات لبنی از گاو های آلوده، آلوده شوند. از آن جایی که روند این بیماری آهسته و کند است، یک حیوان می تواند این بیماری را به خیلی از حیوانات گله دیگر نیز منتقل کند، حتی قبل از این که نشانه های بالینی بیماری را نشان دهد. به همین دلیل جابه جایی حیوانات اهلی آلوده ولی تشخیص داده نشده و تماس با حیوانات وحشی آلوده از راه های اصلی شیوع بیماری می باشد. این موضوع را هم باید افزود که این بیماری می تواند برای حیوانات بسیار خطرناک باشد.
درمان سل در حیوانات
سوالی که برای افراد به وجود می آید این است که این بیماری چگونه درمان می شود! در این باره باید بگوییم که سل فعال گاو به طور معمول به مدت 6 الی 9 ماه با آنتی بیوتیک درمان خواهد شد. هم چنین سل پنهان گاو با آنتی بیوتیک نیز درمان می شود تا خطر ابتلا به بیماری سل فعال کاهش پیدا کند. در نهایت باید افزود که اگر در حیوان خود اعلائم این بیماری را مشاهده کردید، بهتر است که فوران دامپزشک تماس بگیرید. دامپزشکان در این زمینه به شما دوستان عزیز کمک خواهند کرد.
ازمایش سل
آزمایش پوستی این بیماری که به عنوان آزمایش پوستی سل مانتو هم شناخته می شود، از رایج ترین روش های تشخیص پزشکان برای این بیماری می باشد. پزشکان مقدار خیلی کمی مایعات به نام توبرکولین را به طور دقیق در زیر پوست ساعد تزریق می کنند. در این باره باید بگوییم که حاوی مقداری پروتئین سل غیرفعال می باشد. بیمار باید یک سوزن کوچک از سوزن را احساس کند. حدود 2 الی 3 روز بعد به بیمار باید به پزشک خود مراجعه کند و یک متخصص و یا پرستار مراقبت های بهداشتی را انجام دهد تا متوجه شود که آیا واکنشی نشان داده است و یا خیر. البته این موضوع را هم باید افزود که نمونه آزمایش های دیگری نیز وجود دارد، اما این نوع آزمایش رایج تر و دقیق تر می باشد.
وضعیت سل دامی در ایران چگونه است؟
در مورد وضعیت سل دامی در ایران باید بگوییم که در ایران هزینه تشخیص رآکتور های مثبت سلی خیلی بالا می باشد. می توان این گونه بیان کرد که سالیانه تقریبا 3000 رأس گاو به عنوان رآکتور مثبت حذف و هم چنین کشتار می شوند.در کشور ایران تا به اکنون عامل این بیماری علاوه بر گاو از گوسفند، بز، گاومیش، کبوتر و میمون و موش جدا و تعیین هویت شده است. البته این موضوع را هم باید افزود که هیچ گونه تحقیقاتی در مورد شیوع این بیماری در دیگر حیوانات صورت نگرفته است که این موضوع یکی از مهم ترین مجهولاتی است که بهتر است تا برنامه های تحقیقاتی آینده برای جداسازی و شناسایی ناقلین تنظیم شود.
جدول اطلاعات
در این جا برخی از موارد مهم در مورد سل در حیوانات را با هم مرور می کنیم:
موضوع | سل در حیوانات |
علت | باكتري عامل سل از نوع مايكوباكتريوم بوويس |
درمان | مراجعه به دامپزشک |
علائم | تغییر دمای بدن گاو، کم اشتهایی و هم چنین شفافیت چشم های این حیوانات |
پیشگیری | اهمیت به بهداشت حیوان |
سل در حیوانات مسری است؟
بهتر است که بدانید سل به روشی مانند آنفولانزا و یا سرماخوردگی پخش می شود. البته باید افزود که به همان اندازه مسری نمی باشد. البته این موضوع بیشتر برای انسان ها صدق می کند، چرا که در مورد حیوانات باید بگوییم که اگر یک حیوان مبتلا به این بیماری باشد و در تماس با حیوانات دیگر نیز قرار داشته باشد، قطعا سایر حیوانات دیگر را نیز مبتلا خواهد کرد. به همین دلیل توصیه ما این است که اگر در حیوان خود علائم این بیماری را مشاهده کردید، در همان ابتدا حیوان را از سایر حیوانات دیگر جدا کنید.
علائم سل گاوی چیست؟
هر بیماری علائم و نشانه هایی دارند که این موضوع شامل بیماری سل نیز می باشد. بهتر است که با علائم این بیماری بیشتر آشنا شوید، علائم این بیماری عبارت اند از:
- اگر گاو به این بیماری مبتلا شده باشد و هم چنین دچار جراحات وسیع باشد با لاغری بیش از حد مواجه خواهد شد.
- تغییر دمای بدن گاو، کم اشتهایی و هم چنین شفافیت چشم های این حیوانات از نشانه های عمومی این بیماری می باشد.
- نشانه های عمومی بیماری سل شامل سرفه می باشد که در آلودگی ریوی نیز مشاهده می شود.
- در این بیماری رحمی که به دلیل آلوده شدن خون دچار سل می شوند، حتی باعث ناباروری گاو ها نیز می شود.
- بهتر است که بدانید وجود بیماری سل می تواند باعث سقط جنین و یا حتی هنگام تولد گوساله باعث مرگ حیوان بی گناه شود.
- در ورم پستان سلی، بافت های پستانی سفت تر و بزرگ تر می شوند و این حالت به طور معمول از ناحیه بالایی به خصوص در قطعات عقبی شروع خواهد شد.
با این حال اگر در حیوان خود هر گونه از این علائم را مشاهده کردید فورا با دامپزشک تماس بگیرید. از آن جایی که این بیماری بسیار مهم و جدی است، باید هر چه سریع تر درمان شود.
سوالات متداول
سل از بیماری های عفونی و قابل انتقال بین حیوانات و انسان ها است. عامل این بیماری باکتری به نام میکوباکتریوم می باشد که عامل سل گاوی را به نام میکوباکتریوم بویسیکی از اعضا کمپلکس میکوباکتریوم توبرکول نامیده اند.
از نشانه های این بیماری می توان به مواردی مانند: لاغری بیش از حد، تغییر دمای بدن گاو، کم اشتهایی، سرفه، سقط جنین و … اشاره کرد.
در ابتدا حیوان خود را باید از سایر حیوانات جدا کند و سپس فورا با دامپزشک تماس بگیرد.
سل فعال گاو معمولا به مدت 6 الی 9 ماه با آنتی بیوتیک درمان خواهد شد. هم چنین سل پنهان گاو با آنتی بیوتیک هم درمان خواهد شد تا خطر ابتلا به بیماری سل فعال کاهش پیدا کند.
بدون دیدگاه