اکلامپسی چیست؟ علائم بروز و راه های پیشگیری این بیماری در سگ های حامله

بر خلاف تصور عموم که گمان می کند بارداری و زایمان در حیوانات به خصوص حیوانات خانگی از جمله سگ ها بدون خطر و عارضه است. گاهی اوقات بارداری و زایمان در حیوانات مشکلات و بیماری های جدی به وجود می‌آورد. یکی از بیماری هایی که پس از زایمان سگ ممکن است جیوان به آن مبتلا شوند بیماری اکلامپسی (Eclampsia) می باشد. که در نتیجه کاهش شدید سطح کلسیم در بدن حیوان، او به این بیماری مبتلا می شود و در صورتی که اقدام به موقع برای درمان صورت نگیرد خطرات جبران ناپذیر و گاهی مرگ حیوان را در پی دارد. البته بهتر است با تغذیه صحیح و مناسب از بروز این بیماری در حیوان جلوگیری کرد چراکه پیشگیری بهتر است درمان می باشد.

اکلامپسی چیست؟

اکلامپسی یک بیماری عصبی است که به دلیل کمبود شدید کلسیم در بدن سگ ایجاد می شود. غالباً سگ های با جثه کوچک که به تازگی زایمان کرده اند به این بیماری دچار می شوند. این بیماری  که نام دیگر آن “تب شیر” می باشد معمولاً در سگ مادر  ایجاد می شود. بنابراین با مشاهده علائم اولیه  بهتر است نسبت به درمان و اقدامات به موقع و لازم صورت می گیرد.

سگ های کوچکتر به دلیل سرعت زیاد متابولیسم در بدن آن ها در حالی که نمی‌تواند کلسیم  دفع شده را دوباره جایگزین کنند، بیشتر در معرض خطر اکلامپسی قرار دارند. با این حال برخی از سگ های بزرگ هم  ممکن است به این درد دچار شوند. این بیماری می تواند زمینه ارثی داشته باشد یا در نتیجه تغذیه نادرست در دوران بارداری به وجود آمده باشد و در نتیجه عملکرد هورمون های غده اجازه نمی دهد که به طور طبیعی کلسیم  جذب شود.

بنابراین توله سگ ها و سگ های باردار ممکن است علائم مشابه داشته باشند. آن ها دچار هدررفتن زیاد کلسیم که برای استخوان بندی آن ها لازم است  می شوند و در سگ های باردار این علائم به دلیل اختلال در عملکرد کلیه به وجود می آید و ارتباط مستقیم با سطح ریزمغذی‌های ناکافی دارد. بیماری اکلامپسی به سه شکل ، اکلامپسی پیش از زایمان، اکلامپسی در هنگام آبستنی ، اکلامپسی پس از زایمان می باشد.  بروز علائمی مثل عدم تعادل، لرزش عضلانی و تشنج و رفتارهایی از این قبیل اغلب برای صاحبان این حیوان نگران کننده بوده و به همین دلیل به دامپزشک مراجعه می کنند. دامپزشک نیز با توجه به شرایط فیزیکی و رفتاری که سگ از خودش نشان می دهد نسبت به درمان اقدام می کند.

خطرات اکلامپسی

باید به این نکته توجه کرد که کلسیم یک عنصر کلیدی برای سوخت و ساز در بدن تمام پستانداران می‌باشد و کمبود آن در بدن جذب منیزیم را هم  کاهش می دهد. اکلامپسی  در سگ که پس از زایمان به وجود می‌آید عوارض شدیدی در اختلالات و بدن سگ به وجود می آورد. در مرحله ابتدایی بیماری سگ به شدت تحریک پذیر و پرخاشگر شده و ضربان قلب او به شدت افزایش پیدا می‌کند.مرحله دوم حیوان توان جهت یابی خود را از دست می دهد و ممکن است تلو تلو  کند و یا به زمین بخورد.

در چنین شرایطی سگ توله دار از پذیرش فرزندش امتناع می کند و او را پس میزند. در این مرحله اگر نسبت به درمان اقدام شود اندام های داخلی حیوان شکننده می شود و شرایط عمومی او را بدتر می شود.او دیگر قادر به کنترل رفتار خود نیست و مرگ مغزی در آن رخ می دهد و در نتیجه این حیوان میمیرد. پس  بهتر است که با مشاهده ی علائم اولیه با کمک یک دامپزشک سگ را درمان کرد تا هر چه سریعتر بهبودی حاصل شود.

درمان به موقع و سریع اکلامپسی

در صورت مشاهده علائم بیماری در سگ باید نسبت به درمان اقدام کرد. در مرحله اول ابتدا باید  با جدا کردن توله ها از مادر برای مدت ۲۴ تا ۳۶ ساعت هدر رفت کلسیم از طریق شیردهی کمک کرد. اما در صورتی که در طول دوره درمان بیماری سگ دوباره شدت گرفت باید توله ها را  برای همیشه از شیر مادرش منع کرد. و برای تغذیه آن ها از شیر جایگزین استفاده کرد. در واقع درمان اکلامپسی شامل دو بخش می باشد.

درمان عمومی حاد و درمان مزمن و طول زمان است. در درمان عمومی، کلسیم گلوکونات ۱۰ درصد و کلسیم برگلوکونات به صورت یک پنجم  برای سگ تجویز می شود. در طول دوره درمان استفاده از نوار قلب وضعیت تپش قلب در حیوان کنترل می شود. درمان عمومی حاد برای دوره کوتاه مدت دو ساعته صورت می گیرد و برای پیشگیری از شدت بیماری در حیوان باید او را تحت نظر داشت. در صورت مشاهده عود بیماری به او کلسیم گلوکونات وریدی داده می شود و در صورت وقوع بیماری باید دمای بدن سگ نیز کنترل شود و در صورت تب بالای ۴۰ درجه باید از خنک کننده ها برای او استفاده کرد.

جدول اطلاعات

در این جا موارد بسیاری در مورد اکلامپسی را با هم مرور می کنیم:

موضوع	اکلامپسی
علت	ضعف بدن مادر
درمان	مراجعه به دامپزشک
علائم	ترس از نور، اضطراب، کاهش تنفس
پیشگیری	تغذیه مناسب رژیم غذایی کامل در دوران بارداری سگ

پیشگیری از بروز اکلامپسی

بهترین راه پیشگیری از پره اکلامپسی تغذیه مناسب رژیم غذایی کامل در دوران بارداری می باشد. صاحبان سگ ها باید به این نکته توجه داشته باشند که در صورت بارداری سگ باید او را تحت نظر دامپزشک قرارداد تا با دستور رژیم غذایی مناسب معاینات دوره ای از بروز مشکلات و بیماری در دوران آبستنی سگ و یا دوران پس از زایمان جلوگیری کرد. بنابراین نباید بر اساس تجربه شخصی در خصوص تشخیصات بالینی اقدام کنید و در صورت لزوم باید نزد دامپزشک بروید.

علائم بروز اکلامپسی چیست؟

در چند هفته اول باید سگ مادر را تحت نظر داشت به این دلیل که در این دوران سگ مادرپس از به دنیا آمدن توله سگ، با شیردهی به توله سگ ها کلسیم زیادی از دست می دهد. اما در صورت ابتلا به این بیماری علائمی در حیوان دیده می شود که در صورت مشاهده آن باید به دامپزشک مراجعه کرد علائمی مثل:

ترس از نور، زمانی  که حیوان مبتلا به بیماری می شود به دلیل شل شدن عضلات کل بدن و کم شدن علائم حیاتی معمولاً چشمان سگ ها بسیار حساس شده و در چنین مواقعی به دنبال جای تاریک و بدون نور برای مخفی شدن می گردد.

کاهش تنفس در صورت افزایش ضربان قلب بالاتر از حد معمول سگ در تنفس به طور مشکل می شود. سگ به طور معمول اگر هوا به درستی به اونرسد نمی توانند نفس می‌کشد.

اضطراب، پارس بیش از حد، نادیده گرفتن توله ها و همچنین نادیده گرفتن مالک از دیگر علائم بیماری می باشد. در صورتی که صاحب سگ او را نظر گرفته باشد به راحتی می‌تواند  متوجه تغییر رفتار در حیوان شود. همچنین سگ به طور طولانی در یک وضعیت می نشیند.

به ندرت پیش می آید که سگ دچار استفراغ شود. افزایش  دمای بدن سگ و تپش قلب همچنین آسیب به سیستم عصبی مرکزی سگ که با لرزش و تشنج همراه است.

و در صورت شدت گرفتن بیماری، سگ تعادل رفتاری و حرکتی خود را از دست می دهد. دامپزشکان معتقدند چنین شرایطی برای سگ بسیار خطرناک است و اگر اقدام به موقع صورت نگیرد از بین خواهد رفت.

وسایل مورد نیاز زایمان سگ

سگ ها به طور معمول خودشان می‌تواند به صورت طبیعی زایمان کند بنابراین نیاز به مداخله صاحب آن نیست. فقط در صورت مشاهده بروز مشکل یا شرایط خاص باید به سگ کمک کرد. بنابراین بهترین کار این است که فقط نظاره گر فرایند زایمان باشید. اما برای اطمینان بیشتر و بهتر لازم است لوازم مورد نیاز از قبل آماده شود تا در صورت لزوم از آن ها استفاده شود. لوازمی مثل بینی پاک کن نوزاد، نخ پارچه ای، دستمال گرم و نمدار، حوله خشک کن، شیشه شیر مخصوص نوزادان سگ، یک منبع گرم در صورت ناتوان بودن مادر و همچنین مکانی آرام و امن مثل جعبه یا کارتون. همان طور که گفتیم  سگ ها در هنگام زایمان به دنبال مکانی آرام و تاریک می‌گردد و خودشان فرایند زایمان را طی می کنند بنابراین نیاز به مداخله شما نیست.

رژیم غذایی حیوانات در مواقع بارداری

سگ ها باید در دوران بارداری رژیم غذایی کامل و سرشار از پروتئین ویتامین داشته باشند. تغذیه مناسب به رشد بهتر جنین کمک می کند. همچنین مادر باید در دوران شیردهی به خوبی تغذیه شود تا بتواند شیر مورد نیاز برای توله ها خود را تامین کند بنابراین هنگامی که یک سگ را نگه می دارید باید با اصول تغذیه سگ باردار و همچنین سگ شیر ده آشنا باشید. تا  در این شرایط دچار بیماری یا مشکل نشود.

مراقبت از سگ حامله

با بارداری سگ باید شرایط بهتری برای او فراهم کرد تا زایمانی راحت داشته باشد. و باید نکات تغذیه ای و رژیم غذایی به طور کامل در این دوران رعایت شود. همچنین سگ باید تحت نظر دامپزشک قرار بگیرد تا با معاینات دوره ای که از او صورت می گیرد از بروز مشکلات و بیماری هایی از قبیل اکلامپسی پیشگیری کرد. همچنین باید در این دوران از انجام کارها و فعالیت های سنگین توسط سگ مانع شد به عنوان مثال اگر سگ، سگ گله است باید در صورت بارداری او را از این کار منع کنید.

مولتی ویتامین برای سگ باردار

در صورتی که سگ رژیم غذایی کامل و و با کیفیت بالا داشته باشد نیازی به مکمل های غذایی از قبیل شیر، گوشت، مولتی ویتامین ها و کلسیم نمی باشد. حتی ممکن است مصرف بیش از حد ویتامین دی و کلسیم در دوران بارداری مشکلات برای سگ و جنین به وجود بیاورد بنابراین بهتر است از مکمل های غذایی فقط با دستور دامپزشک و در صورت لزوم استفاده کرد.

اکلامپسی هیپوکلسمی با هم فرق دارند

در این رابطه باید گفت که اکلامپسی هیچ تفاوتی با هیپوکلسمی ندارد و در واقع هر دو نام بیماری هستند چه سگ مادر در چهار هفته پس از زایمان به آن مبتلا می شوند.

سوالات متداول