پستانداران یکی از متنوع ترین موجودات در سراسر کره زمین هستند که در دسته بندی ها و انواع مختلف تقسیم بندی می شوند. از معروفترین و متنوع ترین پستانداران کره زمین گربه سانان هستند که به‌عنوان گوشتخوار شناخته می شوند و در مقابل سگ سانان قرار دارد. گربه سانان به گونه های مختلف تقسیم می شوند که یوز یا همان یوزپلنگ گونه ای از این گربه سانان است که تعدادی از آن ها در ایران تحت عنوان یوز ایرانی زندگی می کنند.
متاسفانه این گونه از گربه سانان نیز به دلایل مختلف در معرض شدید انقراض قرار دارند. چرا که در گذشته در محدوده وسیع تری پراکنده بودند و فقط به جز تعداد محدودی از آن در کشور ایران و نواحی از آفریقا همگی به طور کامل منقرض شده اند. آنچه که در این مطلب مورد بررسی قرار می گیرد خصوصیات و ویژگی های یوزپلنگ و ارائه آخرین آمار یوزپلنگ ایرانی و اینکه این حیوان در چه وضعیتی قرار دارد. بنابراین پیشنهاد می کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با این گربه سان ادامه مطلب با ما همراه باشید.
یوزپلنگ چه حیوانی است؟
یوزپلنگ حیوانی است که از خانواده گربه سانان می باشد. محققان این حیوان را به دو گونه اصلی یوز آفریقایی و یوز آسیایی تقسیم بندی کرده اند. به این ترتیب که سه گونه از یوز ها در محدوده آفریقا پراکنده اند و گونه ای دیگر در محدوده آسیای مرکزی و آسیای میانه اما در حال حاضر فقط تعدادی یوز آسیایی و تعدادی یک یوز آفریقایی در جهان باقی مانده اند.
بسیاری از افراد به اشتباه تصور می کنند که یوزپلنگ و پلنگ از یک نژاد هستند، در صورتی که آن ها تفاوت های عمده ای با یکدیگر دارند و یوزپلنگ خود به عنوان گونه ای از پستانداران شناخته می شود. یوزپلنگ ها دارای بدنی باریک و کشیده، دست و پایی بلند هستند واز نظر جثه تا حدودی به سگ های تازی شباهت دارند.
آن ها حدود ۷۶ تا ۸۸ سانتی متر ارتفاع، ۱.۲ متر ارتفاع و حدود ۴۰ تا ۷۲ سانتی متر وزن دارند و طول دم آن ها نیز ۶۶ تا ۸۴ سانتی متر اندازه گیری شده است. همانند دیگر گربه سانان ماده ها معمولاً کوچکتر از نر ها هستند بنابراین در مقایسه با دیگر گربه سانان کوچک جثه به نظر می رسند. رنگ بدن یوزپلنگ ها به رنگ نخودی تا خاکستری مایل به زرد می باشد که سرتاسر بدن با خال های ریز و درشت تو پر به رنگ مشکی پوشیده شده است البته این خال ها به شکل نامنظم هستند و الگوی خاصی ندارد.
همچنین در گوشه چشم آنها تا قسمت دهان نوار سیاه رنگی همانند خط اشک کشیده شده که عملکرد آن به این صورت است که با جذب نور خورشید مانع از انعکاس و زنندگی نور خورشید می شود.
یوزپلنگ جزو کدام گونه های جانوری است؟
یوزپلنگ ها جانورانی از نوع مهره داران و از رده پستانداران می باشند که گوشتخوار هستند و در خانواده گربه سانان تعلق می گیرد. آنها خود به دو گونه ی یوز آسیایی و آفریقایی تقسیم بندی می شوند.
یوزپلنگ در کدام مناطق ایران زندگی می کند؟
همانطور که گفتیم یوزپلنگ آسیایی در نواحی آسیای غربی و آسیای میانه به طور گسترده پراکنده بودند. متاسفانه به دلایل مختلف طبیعی و انسانی تعداد آن ها رو به کاهش یافت به طوری که از حدود دهه ۷۰ میلادی بسیاری از گربه سانان از بین رفتن و فقط تعدادی از آن ها در کشور ایران و نواحی آفریقا مشاهده و گزارش شد. به همین خاطر ایران تنها زیستگاه یوزپلنگ آسیایی در دنیا شناخته می شود به طور کلی این حیوان با توجه به خصوصیات و شرایطی که دارد بهترین زیستگاه ها برای این حیوانات علفزارهای مناطق استپی و بیابانی و نیمه بیابانی و همچنین سرزمین های باز می باشد و تاکنون گزارشی از مشاهده این حیوان در دشت ها نشده است.
بنابراین مناطق بیابانی و نیمه بیابانی کویر به خصوص در نواحی مرکزی ایران است که شامل استان های سمنان، یزد، کرمان، اصفهان و خراسان برای آن ها بسیار مناسب می باشد. براساس آخرین تحقیقات و گزارش های مسئولان محیط زیست ایران جمعیت یوز های ایرانی در مناطق دور افتاده و نواحی حفاظت شده بیابانی از جمله پارک ملی خارتوران، کویر در انجیر راور، نایبندان عباس آباد، میاندشت و خوش ییلاق پراکنده شده اند.
یوزپلنگ چه خصوصیاتی دارد؟
یوزپلنگ ها گونه ای از گربه سانان هستند که ویژگی ها و خصوصیات زیادی در رابطه با آن ها مطرح است. آن ها به عنوان سریعترین دونده در روی زمین شناخته می شود طوری که قادر با سرعت حدود ۱۱۰ کیلومتر در ساعت طعمه خود را دنبال و شکار کند. در واقع سرعت یوزپلنگ در ثانیه می تواند از صفر به ۱۰۰ کیلومتر برسد.
آن ها بر خلاف دیگر گربه سانان حیواناتی اجتماعی هستند و زندگی گروهی نیز دارند با این حال برخی از آن ها همچنان تمایل به زندگی انفرادی و تنهایی دارند. به طور کلی یوز ها به سه حالت دیده می شوند یا به صورت تنها و منفرد یا به صورت گروه خانوادگی که متشکل از مادر به همراه توله هایش می باشد و سوم اینکه به صورت گروهی و متشکل از چند یوزپلنگ که معمولاً با هم برادر هستند.
در واقع آن ها بعد از جدایی از مادر همچنان در کنار هم باقی مانده اند و به شکل گروهی زندگی می کنند. از دیگر ویژگی‌های متفاوت یوزپلنگ ها این است که آن ها معمولاً در طی روز در حال شکار و مهار طعمه هستند و معمولاً در طی شب در حال استراحت می باشند. اما از جالب ترین ویژگی های دیگر مربوط به این حیوانات این است که آنها با تولید نوعی صدا یکدیگر را پیدا می کند و جالب تر اینکه صدای تولید شده متفاوت می باشد.
به این صورت که مادر برای صدا زدن توله هایش صدای خاصی تولید می کند و یا اینکه اعضای گروه نرها نیز برای اینکه یکدیگر را صدا بزنند با صدای خاصی این عمل را انجام می دهند. یوز ها قلمروی مخصوص به خود را دارد که معمولاً یک محدوده وسیعی را شامل می شود و آن ها را به روش های مختلف مشخص می کنند.
جدول اطلاعات
مهمترین نکات مربوط به یوزپلنگ آسیایی در جدول زیر ارائه شده است:
| عنوان | یوزپلنگ |
| رده یوزپلنگ | رده پستانداران_ گوشتخوار |
| نژاد های یوزپلنگ | یوز آسیای _ آفریقایی |
| طول عمر یوز پلنگ | ۱۰ سال در طبیعت |
| گونه های یوز ایرانی | یوزپلنگ خارتوران _ کوشکی یوزپلنگ |
عکس یوزپلنگ را از کجا مشاهده کنیم؟
پلنگ ها به عنوان گونه ای از حیوانات کمیاب و در حال انقراض مورد توجه بسیاری از زیست شناسان و محققان قرار دارند و تلاش های زیادی برای حفظ نسل این گربه سان صورت گرفته است. به همین جهت عکس های متعددی در رابطه با آن در سایت های مختلف ارائه شده است تا زمینه آشنایی مردم با این حیوان ایجاد شود تا مردم نیز از صدمه و آسیب رساندن به این گونه کمیاب خودداری کنند.
لذا شما نیز اگر به دنبال مشاهده عکس یوزپلنگ واقعی به جز آنچه که ما در سایت هپی پت برای شما به نمایش گذاشتیم هستید، می توانید به دیگر سایت ها و مراجع مرتبط با یوزپلنگ وارد شوید و عکس های متنوع تری در کنار فیلم یوزپلنگ ایرانی را مشاهده کنید.
آیا یوزپلنگ در خطر انقراض است؟
همانطور که گفتیم در گذشته یوزپلنگ در محدوده وسیعی از آسیای مرکزی و آسیای میانه و نواحی از آفریقا پراکنده و گسترده شده به عنوان یوز آسیایی و یوز آفریقایی تقسیم بندی شده بودند. اما تعداد زیادی از آن ها به دلایل مختلف تلف شدند و در حال حاضر فقط تعدادی از گونه های آن در محدوده ایران باقی مانده اند. به همین خاطر به آن یوز ایرانی گفته می شود.
متاسفانه همین تعداد باقی مانده نیز به دلایل مختلف انسانی و طبیعی در حال کم شدن هستند در رابطه با یوز های آفریقایی نیز وضعیت هم چنین است. براساس آخرین محاسبات و سرشماری صورت گرفته بیش از ۹۰ درصد از جمعیت یوز های آفریقایی از بین رفته اند و در حال حاضر ققط ۱۰ هزار قلاده از این گونه در حیات وحش آفریقا باقی مانده اند.
به همین خاطر اقدامات پیشگیرانه متعددی برای حفظ بقا این حیوان صورت گرفته است. که از جمله آن می توانیم به اقدامات صورت گرفته در ایران اشاره کرد که اقداماتی برای توله آوری یک جفت یوز پلنگ انجام شد که در نتیجه ۳ یوز به روش سزارین متولد شدند. متاسفانه دوتای آن به دلایل جسمانی از بین رفتند و تنها یوز باقی مانده به نام پیروز در حال حاضر در وضعیت سلامت به سر می برد و به زندگی خود در حیات وحش ادامه می دهد.
مقالات مرتبط با بحث انقراض:
دشمن طبیعی این حیوان چیست؟
از مهمترین دلایلی که سبب کاهش جمعیت به این دسته است گربه سانان شده است وجود دشمنان قوی در طبیعت می باشد. به این صورت که بسیاری از یوز های ضعیف تر از جمله توله ها معمولاً توسط دیگر درندگان حیات وحش مانند پلنگ ها گرگ ها و ببر ها و حتی سگ های وحشی نیز مورد تهاجم قرار می گیرند.
غذای این حیوان چیست؟
مهمترین غذای گربه سانان حیواناتی مانند قوچ و میش می باشد اما در صورت نبود این طعمه ها حیواناتی مانند بز، جبیر، آهو، کل، خرگوش وحشی و برخی از پرندگان نیز به عنوان طعمه یوزپلنگ ها شناخته می شوند.
مدت زمان بارداری یوزپلنگ چقدر است؟
یوزپلنگ حیواناتی هستند که معمولاً در تمام فصول سال امکان جفتگیری و تولید مثل دارند. اما بهترین موقع برای جفت گیری و بچه آوری آن ها معمولاً از ابتدای زمستان تا ابتدای بهار می باشد. پس از اینکه یک جفت نر و ماده جذب یکدیگر شدن آن ها آماده جفتگیری خواهد بود. در صورتی که جفت ماده باردار شود حدود ۹۰ تا ۹۸ روز زمان خواهد برد تا توله ها متولد شود که معمولاً در هر دوره از بارداری حدود یک تا چهار تا توله متولد می شود.
این حیوان در چه سنی بالغ می شود؟
با توجه به اینکه در مقایسه با دیگر گربه سانان یوز ها بیشترین آمار مربوط به مرگ و میر توله ها را دارند طوری که کمتر از ۱۰ درصد از توله ها به سن بلوغ می رسند شرایط زاداوری در آن ها بیشتر صورت می گیرد. توله های متولد و بزرگ شده معمولاً در ماه های ۲۱ تا ۲۲ ماهگی به سن بلوغ می رسند و آن ها قادر خواهند بود که برای جفت گیری و تولید مثل اقدام کنند.
سوالات متداول
با ورود به سایت های مرجع عکس های بیشتری از یوزپلنگ را می توانید مشاهده کنید.
اینطور به نظر می رسد که بزرگترین روز پلنگ در بخش هایی از آسیای میانه زندگی می کرده است.
یکی از عجایب یوزپلنگ سرعت بالای او است طوری که در کسری از ثانیه می تواند سرعت خود را از صفر تا ۱۰۰ کیلومتر در ساعت افزایش دهد.
با توجه به تعداد محدود یوزپلنگ ایرانی آن ها در خطر انقراض قرار دارند.
بدون دیدگاه